Gevallen voor het Vaderland. “Grenadiers Vooraan!”
Leeftijd: 26.
Geboortedatum: 01 september 1913.
Geboorteplaats: Rotterdam.
Adres: Rochussenstraat 63a te Rotterdam.
Beroep: Graanhandelaar.
Onderdeel: 3 Sectie, 3 Compagnie, 2 Bataljon, Regiment Grenadiers.
Rang: Reserve-Eerste Luitenant der Grenadiers.
Functie: Sectiecommandant (nu peloton).
Datum en locatie van sneuvelen: 10 mei 1940, Ypenburg/Johannahoeve (gewond), 11 mei 1940, Voorburg (overleden).
Wijze van sneuvelen: BRONZEN LEEUW “Heeft zich door het bedrijven van bijzonder moedige en beleidvolle daden in den strijd tegenover den vijand onderscheiden, door op 10 mei 1940 bij den eersten aanval op de sterk bezette Johannahoeve nabij het vliegveld Ypenburg aan het hoofd van zijn sectie den stormaanval in te zetten waarbij hij is gesneuveld”. (K.B. no. 6 van 9 mei 1946, 446). De luitenant Leutscher kreeg de opdracht om met zijn peloton een tegenaanval op de Johannahoeve (eig. Jaap van Geest) uit te voeren. Daar het vijandelijk vuur zeer sterk was, besloot hij te trachten de hoeve bij verrassing te nemen door gebruik te maken van de dekking van de Molentocht (een zeer brede sloot). Hij stak met behulp van o.a. een kano over en wisten de hoeve tot 25 meter te naderen. Bij de toen ingezette stormaanval viel de luitenant aan het hoofd van zijn eenheid t.g.v. zwaar vijandelijk vuur (buikschot). Hij overleed aan zijn bekomen krijgsverwondingen op 11 mei 1940 in het ziekenhuis Antoniushove te Voorburg.
Op 10 mei 1940 om 03:30u sprak luitenant Leutscher zijn troepen, die in vol tenue waren opgesteld op het plein, toe. Hij zei dat het nu bittere ernst was en dat ons leven in de waagschaal lag en dat we geacht werden onze plicht tot het uiterste te vervullen (aldus grenadier Paul Moerman in de Volkskrant).
In de vroege ochtend moeten de Nederlandse troepen aanvankelijk wijken voor het Duitse geweld, maar later op de dag slagen ze er in Ypenburg te heroveren.
Luitenant-kolonel b.d. E.H. Brongers schrijft in zijn boek ‘De slag om de residentie’ onder meer:
De actie tegen de Johannahoeve kostte heel wat meer moeite en zou in een bloedig gevecht culmineren. De Duitsers hadden van deze positie een ware vesting gemaakt. Het omliggende terrein was vlak en bood ze een open en vrij schootsveld. Herhaalde pogingen om de boerderij te nemen waren op niets uitgelopen. De meest krachtige actie was tijdens de aanval op Ypenburg ondernomen door een sectie grenadiers onder bevel van eerste luitenant A. Leutscher. Deze officier zag al snel in dat een nadering over het open polderland een onmogelijke zaak was. Hij zond een ordonnans naar achteren met het verzoek de hoeve onder artillerievuur te nemen. De ordonnans keerde echter niet terug. Het vuur van enkele aangetrokken zware mitrailleurs hielp ook al niets tegen de sterk verschanste en goed gecamoufleerde vijand. De luitenant vond toen dat langer wachten niet verantwoord was en wilde trachten de boerderij bij verrassing te nemen. Het huis lag aan de oostzijde van de Molentocht, een zeer brede sloot/smalle vaart die vanaf de noordoostkant van Ypenburg naar de Vliet bij Rijswijk liep. Hiervan besloot hij gebruik te maken. Onder gezichtsdekking van een dun elzenhaagje stak hij met zijn mannen, met behulp van een kano, een oude boerenkar en enkele planken, de vaart over. Diep weggedoken langs de oostelijke oever bereikten ze kruipend de hoeve tot op een afstand van slechts vijfentwintig meter. Op dat punt aangekomen sprong de luitenant op en stormde naar voren, op de voet gevolgd door zijn mensen. Ogenblikkelijk sloeg een verschrikkelijk vuur in de aanvallende soldaten. Kennelijk hadden de Duitsers de opzet toch ontdekt. Luitenant Leutscher sneuvelde aan het hoofd van zijn troep. Ook anderen vielen getroffen neer, er ontstond verwarring en men rende terug naar de Molentocht. De dapper uitgevoerde stormloop was daarmee mislukt.
Locatie laatste rustplaats: Oosterbegraafplaats te Voorburg, vak/rij/nummer D 70.
Overig: Ongehuwd. Zoon van Jakob Albertus Leutscher en Zwaantje Wagner.
Onderscheidingen
- ‘OORLOGSHERINNERINGSKRUIS MET DE GESP NEDERLAND MEI 1940’, postuum toegekend.
- ‘BRONZEN LEEUW’, postuum toegekend.
Monumenten
- Schaarsbergen, ‘Monument voor Grenadiers en Jagers’.
- Leidschendam, ‘Monument voor Vrede en Vrijheid’.
- Rijswijk, grafmonument Oud-Rijswijk.
- Erelijst 1940-1945.
- Straatnaam: Leutscherstraat, Buurt: Morgenweide, Den Haag. Vastgesteld in 1999 door de gemeente Rijswijk.
Bronnen
- Ministerie van Defensie.
- Nationaal Archief.
- Open Archieven.
- Uitgave door de Stichting “Fonds tot handhaving van de traditiën der Grenadiers en Jagers” (1954). Gedenkboek Grenadiers en Jagers, 1939-1954. Den Haag, Nederland: Drukkerij C. Blommendaal N.V.
- Nederlandse gesneuvelden in de meidagen 1940, J.W. de Leeuw (ASPEKT). Müller, E. (2016).
- Müller, E. (2016). 1944-2016, De Bronzen Leeuw. Voor moedig en beleidvol optreden. Ridderkerk, Nederland: Studiekring Ridderorden en Onderscheidingen.
- E.H. Brongers, De slag om de residentie, Soesterberg 1968/2004, pp. 9-10, 135-146 en 185-191.
- E.H. Brongers, De slag om Ypenburg, Rijswijk, 2000, pp. 104-105.