Gottlieb, Hendrikus Martinus Jan.

Gevallen voor het Vaderland. “Grenadiers Vooraan!”

Leeftijd: 28.

Geboortedatum: 13 januari 1916.

Geboorteplaats: Den Haag.

Adres: 

• Damasstraat 165 te Den Haag,- Kaart Dodenboek Bezuidenhout.
• Damasstraat 165 te Den Haag, -Kaart Dodenboek Grenadiers & Jagers.

Beroep: Militair. Na de capitulatie trad hij in dienst bij als Wachtmeester der Marechaussee en werd gestationeerd in Broek op Langedijk. In mei 1943 werd hij overgeplaatst naar het parket van de Haagse rechtbank als parketwachter.

Organiek onderdeel: Regiment Grenadiers.

Rang: Sergeant-capitulant.

Verzetsonderdeel: Lid van de Binnenlandse Strijdkrachten, Gewest 13a- Knokploeg (KP) Den Haag, Strijdend gedeelte van 05-09-1944 tot en met 06-11-1944.

Schuilnaam: Blonde Henk.

Henk was verloofd en ging samen met zijn verloofde in het verzet, werd opgepakt en vrijgelaten. Vanaf 1943 hielp Gottlieb onderduikers in het kader van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO). Tevens vervoerde hij in marechaussee-uniform neergeschoten Britse vliegers naar Amsterdam. Na zijn overplaatsing, in mei 1943, naar het parket van de Haagse rechtbank bleef hij Joodse en Geallieerde (luchtmacht) onderduikers ondersteunen. Zo heeft hij Reg. Samual Giddy (AUS, op 10 juni 1943 boven Noord-Holland neergeschoten) burgerkleding gegeven en van Broek op Langendijk naar Amsterdam geloodst. Reg. Giddy was later in leven gezien in een gevangenis is Parijs (FRA) door zijn co-piloot Jimmy (achternaam onbekend). Voor deze hulp heeft hij van de USA het Eisenhower Certificate Grade V, nr. 1430 postuum uitgereikt gekregen van de USA. Van NLD kreeg hij niets.

Medio 1944 werd hij lid van een knokploeg en werkte samen met Hanegraaf. “Zijn pistool was snel en gewis”. Hij was betrokken bij overvallen op een distributiekantoor in Doorn, de Akkerbouwcentrale, een bijpostkantoor en een geldauto in Den Haag. Ook werkte hij mee aan het in brand steken van de zweefvliegtuigenfabriek Pander & Zn in Rijswijk.

Op 24 september nam hij deel aan het verkennen van een terrein onder Zoeterwoude voor het plegen van een overval op een in de Vliet liggende schuit. Deze was geladen was met munitie en levensmiddelen voor Duitsland.

Datum en locatie arrestatie: 12 oktober 1944. Op 12 oktober 1944 deed de Sicherheitspolizei na verraad een inval op het ‘verzetsadres’ Laan van N.O.-Indië in Den Haag. Tientallen personen werden hier gearresteerd, onder wie wederom Gottlieb en zijn verloofde.

• Laan van Nieuw Oost-Indië 240 te Den Haag (Bezuidenhout).-Kaart Dodenboek Bezuidenhout.
• Laan van Nieuw Oost-Indië 240 te Den Haag (Bezuidenhout).-Kaart Dodenboek Grenadiers & Jagers.

Datum en locatie van sneuvelen: 06 november 1944,

• Fusilladeplaats Waalsdorpervlakte te Wassenaar.-Kaart Dodenboek Bezuidenhout.
• Fusilladeplaats Waalsdorpervlakte te Wassenaar.-Kaart Dodenboek Grenadiers & Jagers.

Wijze van sneuvelen: Gefusilleerd. Na te zijn overgebracht naar de gevangenis het Oranjehotel in Scheveningen, werd hij op 6 november 1944 op de Waalsdorpervlakte met enkele andere leden van zijn knokploeg gefusilleerd. Dood door schotwond door het hoofd met als gevolg verbrijzelde schedel.

Locatie laatste rustplaats:

• Eerebegraafplaats Bloemendaal te Overveen, vak/rij/nummer 39.-Kaart Dodenboek Bezuidenhout.
• Eerebegraafplaats Bloemendaal te Overveen, vak/rij/nummer 39.-Kaart Dodenboek Grenadiers & Jagers.

Op 25 maart 1947 opgegraven op de Waalsdorpervlakte in de omgeving van de Rijksspeurhondenschool (gedeelte Den Haag). Op 07 mei 1947 werd zijn stoffelijk overschot met die van enkele leden van zijn knokploeg herbegraven op de Eerebegraafplaats.

Overig: Ongehuwd-verloofd met Jopie Bohn. Zoon van Johan Wilhelm Gottlieb en Helena Hendrika Ledder. Evangelisch-Luthers. In de Haagse wijk Leidschenveen is de Henk Gottlieblaan naar hem vernoemd.

Onderscheidingen

• Eisenhower Certificate Grade V, nr. 1430.
• OHK/MOK nooit uitgereikt. Deze hangt in de Historische Collectie Garderegiment Grenadiers & Jagers en worden indien mogelijk alsnog officieel uitgereikt aan de nabestaanden. Inmiddels is er contact met de nabestaanden en het MOK zal worden uitgereikt.

Monumenten

• Den Haag, ‘Oorlogsmonument Bezuidenhout’.
• Schaarsbergen,’Monument voor Grenadiers & Jagers‘.
• Den Haag, ‘Erelijst 1940-1945’.

Bericht van Ingrid Boonacker-Gunneman:
Juni 1937 beide (lichting 1936) begonnen aan de kader opleiding tot Sergeant Capitulant bij het Regiment Grenadiers. Ligplaats, Kamp Waalsdorp.
Juli 1937 beide liepen de vierdaagse van Nijmegen voor de eerste keer, deelde dezelfde eet en slaaptent nr 46 eettent nr.8. Liepen 4 dagen in dezelfde compagnie onder Kapitein Holthoorn.
10 mei 1940 brak de hel los o.a. in Ockenburg, Ypenburg en Valkenburg.
Kwamen beide levend uit de strijd terug en moesten een keus maken na de capitulatie van 17 mei 1940.
Het Nederlandse leger was ontslagen door de Duitsers.
Anton ging bij de Haagsche Politie als gedemobiliseerd agent en Henk bij de marechaussee als wachtmeester.
Anton stichtte een gezin en ging in opleiding voor rechercheur moest uiteindelijk onderduiken bij de razzia onder politiepersoneel.
Anton zijn as is uitgestrooid op Ockenburg.
Nu weet ik waarom mijn vader, Anton, huilde als wij als kind meegingen naar de herdenking op de Waalsdorpervlakte.
En zoals in een brief van Anton van 17 mei 1940 aan zijn ouders staat geschreven: Nooit meer oorlog.!!!! Alles beter dan dit.
Voor mij zal deze 6 november net als 10 mei nooit meer dezelfde zijn.
Dank Henk en Anton voor onze vrijheid. Laten we het koesteren.

Bronnen

• Haags Gemeentearchief.
• Ministerie van Defensie.
• Doodenboek Oranjehotel.
• Open Archieven.
• Nationaal Archief.
• Eerebegraafplaats Bloemendaal.
• Dodenboek Oranjehotel.
• Oorlogsgravenstichting.
• Eerebegraafplaats Bloemendaal.
• Marechaussee Contact | 2021 | nummer 4 | augustus.
• Ingrid Boonacker-Gunneman.
• Uitgave Stichting Herinnering LO-LKP (1979). Gedenkboek van het Verzet LO en KP. Het Grote Gebod. Kampen, Nederland: Uitgeversmaatschappij J.H. Kok.
• BRIOP, J.Gottlieb (broer,EL-9004),
• “Eerebegraafplaats Bloemendaal” van Heere & Vernooij p.510 (biografie).
• “Gedenkboek van het Oranje Hotel” van E.P.Weber p.152,107(inscriptie).
• Archief NIOD 251A/FC-4, 251A/FK-2 (I.M.), ” De Zwerver” jrg. 2/31, id.3/21 (rouwbericht).
• Naam en ranglijst pers. beneden de rang van Tlt., behorende tot de KL van MvO 7e uitg. van 1949 p.95.
• ” Oranje Marechaussee” van C.A.Dekkers en J.M.van Kasbergen p.214.
• Ereveld Bloemendaal nr.: 39. 1e BP: grafkuil 263 op Waalsdorpervlakte). Tevens kaart 6425 (ouders).